Wednesday 10 February 2016

Mipui Aw 7.2.2016

MIPUI AW
KARTIN CHHUAK
Vol. XXII Issue No. 6 Kristian Thalai  Pawl  Saikhamakawn Branch  Pathianni Dt.7.2.2016

Vawiin changvawn
Chutichuan unaute u, Pathian khawngaihna avang hian, inthawina nung leh thianghlim leh Pathian lawm tlak ni turin in taksa chu inhlanah ka ngen a che u; chu chu in  rawngbawlna awm reng a ni.

KOHHRAN PROGRAMME:
7.02.2016 (Pathianni)

Chawhma Sunday School Inkawm
|antu              : Pi Rokhawli
Zirlai 5 na: “Pathian Thlarau leh thiamna bik”
Chawhnu inkhawm
Thuhriltu       : Upa R. Lalngena
Zan inkhawm
Thuhriltu       : Pu Khawlhmingliana

K|P INKHAWM PROGRAMME
8.2.2016 (Thawh\anni Z^n)
Neihthil Thehkhawm
Hruaitu           : Nl. Zohmingmawii
|antu              :Tv.Richard Lalhmangaihzuala
Zai hruaitute  : Nl. Lalngaihawmi Ralte
                           leh Tv. Lalfakzuala
Keyboardist   : Pu Lalduhkima

KOHHRAN HMEICHHE PROGRAMME
9.2.2016 (Thawhlehni Z^n)
Kristian Chhungkaw Pual
Hruaitu           : Pi Lalchhingpuii
|antu              : Pi Rohlupuii

PAVALAI FELLOWSHIP PROGRAMME
7.2.2016 (Pathianni tlai)
Hruaitu           : Pu Kamzawngliana
|antu              : Pu Lianchia

PAVALAI INKHAWM PROGRAMME
11.2.2016 (Ningani zan)
Hruaitu           : Pu Siamliana
|antu              : Pu Lalthlamuana
Thuhriltu: Pu H.Remtluanga


SERMON

RAWNGBAWLTU TLING CHU TUNGE?

            Unaute u, a kohna che u hi ngaihtuah teh u, tisa lama mifing tam tak te, mi chak tam tak   te koh an nih loh zia hi; nimahsela Pathianin khawvel thil ate chu a thlang zawk a, mifingte chu a tihmualpho theihna turin, tin, Pathianin khawvel thil chaklo te chu a thlang a, thil chakte chu a tihmualpho theihna turin.    I Korinth 1: 26- 27 

                                                Rawngbawltu kan tih hian mi tam zawk ngaihdanah chuan Kohhran hruaitu  te, KTP hruaitu te, Kohhran hmeichhie hruaitu te emaw kan ti deuh kher thin a, tute nge Pathian rawngbawltu chu tih hi kan hriatchian a ngai hle mai. Lei leh van Lalber leh he khawvel  leh a chhunga awm zawng zawng siamtu tana engtiang kawngzawng pawha thawk tute hi rawngbawltu chu an ni mai awm e. Chutianga mi ropui tana thawk tur chuan tu nge he lei mihring hi tling zo ang le? mahse Pathian chuan a rawngbawltu atan min thlang a min ruat si a nih hi. Tumah hi kan thiamna vangte kan hriatna vang te kan fin vangte hian Pathian tan kan tling ngawt lo, tin, Pathian tan a mi tling lo hi kan awm ngawt lo bawk. Engvang tak in nge Pathian tan a mi tling kan lo nih ngawt mai le, a va ropui si em.
            I Korinth bung 1: 27 ah chuan Pathianin mi fing te, mi chak tam tak te, mi fel tam tak te koh an nih ngawt loh zia te kn hmu a. A thu a kawi a ngil a kan zawm mai hian Pahian tana tling kan lo ni mai zawk a ni. Pathian hian mifing te, khawvel a mi ropui te, mi tha te chauh thlang dawn ta sela chuan keini tan chuan kawng a in hawng ve lo tihna a ni mai dawn si a. Kan Pathian hi mi duhtui, mihringte rawn ngailo, a duh anga kal mai thin ani a, a rawngbawl tur pawh hian amah vek in min buatsaih angai ani. I thu ang zelin ka chungah thleng rawh se tih mai hi rawngbawtu tawngkam tur chu a ni mai zawk a ni.
            Mihringte finna te, remhriatna te, ka chak kan tih ve thin na te, kan in tih thlarau mi na te, kan in tih pianthar na te, kan in tih rawngbawltu na zawng zawng te hi Pathian hian a lo thlang reng reng lo. Mi Pathian hma a amah a in hmuh chian tak tak chuan eng anga lehkha thiam pawh, eng anga hausa pawh nise  engmah anih loh zia a in hrechiang a, Pathian tello chuan a mi mawl mai a nih zia leh, a rawngbawl tu atan a tlin loh zia a in hmu chiang thin.
            Lalpa i tello chuan ti tlat nun hi a ni Pathian in a rawng bawl tu atana tling a tih chu ni. Chaklo leh tlinglo chung chung pawhin Pathianin a rawngbawltu tur atan a thlang ve tih an in hriat avangin lawm chungin Lalpa rawng an bawl thei thin ani. An peih emaw an peih lo emaw an hma a tihtur awm apiang Pathian rin chhan chung zelin rawngbawl hna an thawk a chu chuan chakna ata chak lehzualna ah a hruai lut thin. 
                                                     
EDITORIAL  BOARD

Editor :                               f             
Pu R.Lalmuanpuia          9612159842
Jt.Editor:
Tv. F.Laldingliana           9862378567
News Editors :
Pu Tommy Zirnuntluanga   9862913684
Tv. Laldinpuia                         9862813325
Tv. Pc.Vanlalhriatpuia   9862732381
Tv. Lalnunzira                         9862664253
Tv. Lalzirliana                         9862381918
Circulation Manager:
Tv.Lalrinawma Sailo       8974945579
Nl. C.Zosangliani        8731005507
Editorial.........?


            Pathian hian mihring hi nung hova cheng ho turin min siam a. Chuvangin awmkhawmna khua/veng kan neih a ngai a. Hetianga mihring mahnia khawsa ngawt thei lote hian kan nun hova kan chen ho theih nan hian mamawh leh thil tul tamtak a awm thin. Khawtlang/vengchhungah pawh kan duh ang zawng zawnga mimal/chhungkaw tinte kan mal tlat tawp hi a rem lova, kan nunhona leh kan chen hona kawngah hian hmasawn zel tur kan ni. chutianga hmasawnna kawng kan zawh theihna tur chuan khaawtlangah kan inenkawlna atana tul hruaitu bik turte kan awm a ngai a. Chutianga kan khawtlang hruaiatu tur mipui aiawh tur atana  thlanchhuahte, tlawmngaihna avanga khawtlang hmangaihna avanga thawktu pawl hrang hrangah hruaitu kan awm thin. Heng kan khawtlang awiawha kan thlanchhuahte leh pawl hruaitute hi an pawimawh em em. Khawtlang chhiat thatah a mawhphurtu tak takte a ni bawk. Chuvangin mipuite pawhin kan aiawha ding a, kan khawtlang chhiat that chungchangah mawhphur tura kan khawtlang enkawlna kawnga dingte an ni tih kan hriat reng a, an thu zawm leh ngaih pawimawh hi kan tihamakmawh a ni tih hi kan hriat reng a pawimawh a ni.

ARTICLE

DAMDAWI RUIH: **EFR
            DOPAMINE hi rilru lam harhvang (mentally alert) vêk vâwka min awmtir theitu a ni a, hormone tia sawi a nih rual hian nerve cell (neurons) in kara hmun âwl awm (synapse) inkara nerve impulse keng chhawngtu "Neurotransmitter' chi khat a ni bawk. He hormone hi kan tlakchham chuan kan nguai anga, kan zawmthaw anga, engmah i ngaihsak/ ngaituah \ha peih dawn lo a ni. (“Ka mood a fuh lo” kan tih fo nachhan hi). Dopamine hnathawk \ha tak nei tur chuan Protein lampang tamna chi (arsa awm ti, sangha, cheese, bean, bekang, artui, bawnghnute, badam leh chana, nutrela, nihawichi etc) te ei tam tur a ni. Dopamine hi thluaka nerve cell te inkara thu thawn chhawngtu neurotransmitter a ni a. Heng hormone dang, Cortisol bakah, Adrenaline (epinephrine) leh noradrenaline (norepinephrine) te hi kan emergency hormones te an ni a, kan thinrim laiin an lo chhuak a, blood vessels an constrict (tizim) a, blood vessel a zim chuan pressure a sang a (pipe a tui khawh hi han hmet zim zeuh ila, nasa takin pressure a sang \hin ang hian), mihring chu tharum thawh turin a buatsaih ta \hin a ni.
            Dopamine hnathawh chu hemi opposite chiah hi a nih chu (antagonistic). Kan thinrim lai, zahthlâk kan tiha sen \awn \awn lai etc.te a, "inbeng dâi rawh" min lo ti \hintu hi a nih chu. He dopamine bâkah hian happiness hormone an tih mai 'Serotonin' te, Ghrelin te, phenethylamine te hi hlim taka min awmtirtu, mood fuh taka min siamtu, awm nuam veng venga min awmtirtu hormone te an ni. Thinrim \euhva min siamtu, mood off tu, insual leh tharum thawh hreh lova min siamtute hi 'Adrenaline' (epinephrine an tih bok) te, NorAdrenaline (Norepinephrine) leh Cortosol te hi an ni a. Adrenaline + noradrenaline te hi 'Emergency hormone' an ti \hin nghe nghe.
DAMDAWI RUIH HI ENGVANGA NUAM NGE?:
            Dopamine hi sawi tâk ang khân, thluak a\anga driving force te, motivation te, sexual stimulation te awmtitu a ni a. Chubakah thil tui tak kan eia nuam min tihtirtu, sex hman laia hlimna petu, rilru hlimna, attention kan pek theihna bakah DAMDAWI RUIH NUAM TIH TIRTU a ni a. Chuan dopamine hi kan behaviors initiate tu anih avang hian dopamine kan ngah zawh poh leh kan active dawn a ni. Dopamine level hi a hniam chuan control & co-ordination a awm \ha lo ang a, kan che muang anga, impair judgement kan tih ang chi kha kan nei ang. Entirnan, miin fiamthu thawh a, midang nuih zawh vek hnua a nuihzatthlakna man thiam ve chauh a, nui leh ta khiah khiah ang chi hi. Tichuan, dopamine level a lo sân chuan atirah hlimna mak tak a lo awm a, hei hi pawnlam a\anga kan lakluh DRUGS (damdawi) hmanga kan va tihsan chiah hian drugs ruih nuam tihna kan lo nei a, rei loteah drug addiction chu a lo awm ta \hin a ni. Dopamine sang lutukah hian hypersocial, hypersexual bakah psychosis & schizophrenia te a awm thei a ni.
TOLERANCE:
            Miin drugs a lo tih rêng rêng hian, a tira a dose ang kha a hnuah a duh khawp ta miah lo \hin a, hei hi a chhan chu, taksain kha damdawi effect resistance kha a lo siam ve zel vang a ni. A tira kha damdawi a lo respond \hat em em kha, resistance a siam a vang chuan drug dose ngai reng khan a taksa a tidanglam thei tawh lova, a lo mamawh sang tial tial thin. Hei hi medical term ah chuan "tolerance" an ti \hin. Tolerance to drug tih awmzia chu " less response to a specific dose with repeated use" tihna mai a ni. Tichuan, miin methamphetamines a tih fo hnua a ruih theih tak lohna chhan chu kan ching felah ngai ta ila, hetiang chiah hi Overdose a mihring a lo thihna chhan chu a ni. A hmaa a ruih zat kha a rui thei ta lo va, a ruih duh lutuk khan a tibelh zel a, a tawpah a taksain a lo tuar zo ta lo a, a lo OD ta \hin a ni.
            Methamphetamines kan hre lara a, Amphetamines kan hre bawk em? Pep pills an tih bawk \hin, truck driver leh zirlai thenkhatten ten mutchhuak reh nana an ei \hin ang hi? I fate khan an lo ei ve palh ang e aw, meth ang deuhthawa hlauhawm a ni e.
                       
BENG TIVÂR

MOBILE PHONE ATANGA LIVE INKHEL (Football, Basketball, Tennis, Boxing etc.) EN DAN! (Android Tan Bik)
by Lalhma chhuana.

            A hmasa berin Ustream Application hi download la install rawh, 5.8 Mb chauh a ni! (UC mini, Opera atangin Download a awl deuh, ka Drop Box a ka dah a nia, UC pangngai chuan luh kual a ngai deuh maithei) @Link :- https://db.tt/CfzKlCRT
            Livestreaming tur chuan Net chak \ha deuh a ngai, Wifi i hman loh chuan 3G or 4G tal a ngai, 2G chuan a en theih loh tluk a ni!
            Ustream Application kha hawng la, veilam sir chung lama line 3 awm (All) tih kha tlick la, khata \ang khan i en duh chu i zawng tawh mai dawn a ni! Sports lo pawh - Movie, Music, News etc. i duh zawng a awm nual ang! (In ang a awm chuan View tam tam kha a i thlang mai dawn nia)

Airtel 3G Chungchang :-
(AIRTEL 3G Re-activate Dan)
            A hma kha chuan a \ha reng a, a rawn buai ve deuh. Airtel 3G tih nun thar leh a ngai!
            A hmasa berah chuan 121 ah 3G tih tawp thawn la, an rawn reply ang che. Airtel 3G a nun leh nun loh chu i hre thei ang! A activate sa chuan Activate dan kan ziah hi chu i kal kan mai dawn nia!

Hetiang Hian :-
            121 ah 3G tih thawn rawh, an rawn reply hunah che 1 in reply leh la, 3G net pack man tlawm ber Rs 8/- man kha i main balance atangin i Cut tir dawn nia (main balance neih a ngai aw). Chuan, an confirm hun nghak rawh, an Confirm zawh hunah che i net data kha off phawt rawh le, mins 20 hnu bawr velah i phone kha restart la, chuan net data kha on rawh. Chuan, network settings ah kal la, network mode kha WCDMA Only (3G Mode) ah khan i dah dawn nia. A dik zaih tawh ang.
            Tin, 3G Network in a cover phak lohnaa i kal/awm/zin a nih chuan signal engmah i hmu dawn lo, a blank vek ang. Network Mode kha Auto Mode ah khan i thlak leh mai dawn nia, chuvang chuan i awmna hmun a zir zelin Network Mode khi i thlak \hin mai dawn nia! 3G Network in a cover that phaknaah erawh 2G Net Pack pawh hmang la, WCDMA a dah khan Net a chak bik hle. Net pack erawh a kal chak duh deuh!

QUIZ
                Genesis Bung 4 chhunga mihring hming 15 dah a ni a, han zawngchhuak teh le:
                Kar hmasa Quiz (General Knowledge) chhânna
                                    Chhanna leh lawmman hi Circulation Manager Nl. C.Zosangliani emaw Tv. Lalrinawma Sailo hnenah thehluh tur a ni a, ti dik tam berin lawmman an dawng anga, tihdik zat in ang an awm anih chuan \hum vawr a ni ang.

Quiz lut zawng zawng zat: 0
Lawmman dawngtu: Awm lo.

EVANGELICAL CELL
            Kum 2016 atan Branch KTP chuan Evangilical Cell a din a, hetiang hian hruaitu inruat a ni.
Chairman : Pu Lalduhkima
Secretary : Tv Abraham Lalnunthara
            Evangilical Cell lama tui mi tupawh K|P member emaw K|P member ni kher lo pawh emaw pawh tel theih a ni.

HRIATTIRNA
            Saikhamakawn Branch YMA chuan tunkar chho ah hian Chhiatni Fund kan rawn khawn dawn a, chhungtinte kan inhhriattir a ni e. Chhiatni Fund hi `100/- rawn khawn a ni anga, chhungtinte lo inring turin kan inngenin kan inhriatir e.
Sd/-
(C.LALDAWNGLIANA)
Secretary
YMA, Saikhamakawn Branch

CANDID ENGLISH SCHOOL HRIATTIRNA
            Kum 2016-17 session a\angin Class-IX hawn a ni ang a, 2017-18 session ah chuan Class-X thleng hawng turin ruahmanna chak taka kalpui m>k a ni tih kan in hriattir a . Tin, 2016-17 session atan Nursery- Class-IX Admission hawn m>k a ni a, Class-IX bik fresher tur te a ni e. Tin session thar a lo awm tur atan school timing piah lamah Computer class neih \hin a ni bawk ang.
            Admission fee hetiangin:
KG I & KG II -           `1200/-
Class 1- IV      -           `1500/-
Class V- IX     -           `1800/-
            Admission fee ah hian April thla school fee a tel nghal vek a ni.
            Contact: 8731066925/
                          8415866502

Zanin BPL inkhel turte:
Bournemouth Vs Arsenal (7:00)
Live @ Starsport 4
Chelsea Vs Man. Utd. (9:30)
Live @ Starsport 4  

 MOTOR SIL DAWN
            Ni 13.2.2016 (Inrinni) hian KTP Jeremia Group te chuan Biak In thlangah Motor kan sil dawn a, vengchhunga Motor nei zawng zawngte min sil \heuh turin kan insawm e. Tin, Jeremia Group Member zawng zawngte Motor sila hnatlang \heuh turin kan inngein kan inhriattir bawk e.
            Motor silna man Rate chu a hnuai a mi ang hian a ni e:

2-Wheeler                    : `50/-
4-Wheeler (LMV)       : `100/-
4-Wheeler (MMV)      : `150/-
4-Wheeler (HMV)       : `300/-
Sd/-
(C.LALDAWNGLIANA)
Secretary
Jeremia Group, K|P

ISAIA GROUP HNATLANG
            Ni 2.2.2016 (Thawhlehni) zan a Isaia Group member hnatlang zawng zawng te chungah lawmthu kan sawi a. Inhlawhna min petu Pu V.L Malsawma (T.Sec) te chhungkaw chungah lawmthu kan sawi bawk e.
Sd/-
(LALDINPUIA)
Secretary, Isaia Group, K|P

LAWMTHU SAWINA
            Ni 6.2.2016 (Inrinni) a vengchhungah sum tuak nan ar kan talh min dawrtute zawng zawng chungah lawmthu kan sawi e.
Sd/-
(LALMUANAWMA)
Secretary
Vanpa Section, YMA

TBZ NEIHTHIL THEHKHAWM PROGRAMME
A hun: 8.2.2016 (6:30pm)
A hmun: Pu R.Lalsangzuala In
Hruaitu: Pu Siamliana
|antu: Pi Rimawii


TUALCHHÛNG



,Pu Lalbiakmawia h/o Lalhmingliani (V.Sec) chu damlohna avangin Aizawl Hospital ah enkawl m>k a ni.

,Pu Lalnunthara h/o Dengthangpuii (Ch.Sec) chu damlohna avanga Falkawn Referral Hospital-a enkawl anih hnuin a;lo chhuak.

,Lal\hazuali d/o Lalsangzuala (V.Sec) chu damlohna avanga Civil Hospital-a enkawl anih hnuin alo chhuak.

,Pu Thanghmingliana h/o Sanghliri (Ch.Sec) te chuan chhungkaw mamawh a hman atan Car (Alto) thar an lei.

,Pu L.V Ramdinthara (T.Sec) te chuan chhungkaw mamawh a hman atan Scooty (Dio) thar an lei.


CHATUAN RAM LAMAH
            Pu Siamhleia (66) chu Ni 4.2.2016 (Ningani) khan natna awm tawh lohna chatuan ram min lo pan san ta a.
            A kalsan tak a chhung leh kahtte Mipui Aw Editorial Board te chuan kan tawrhpuiin, Lalpa’n  vengin awmpui zel se tih hi kan \awng\aina a ni e.

HRIATTIRNA
            Saikhamakawn veng huam chhunga kawngkama In sa tur chuan  an sak hma in Local council hnenah Local Council inhriattir tur a ni a, inhriattir lo va In sa, vantlang kawng nek leh d$p d^l zawnga ti an awm a nih chuan AMC leh Local Council \angkawp chuan hma an la zel ang. Hei hi veng chhung tan AMC dan dinglai vawn nun reng a ni tih kan inhriattir a ni e.
Sd/-
(R. BIAKTHANSANGA)
Secretary
SKK Local Council


https://www.facebook.com/groups/SKKthalaipawl/
Saikhamakawn K|P e-mail : ktpskk@gmail.com   &   ktp_skk@yahoo.com



PUBLISHED BY LITERATURE SUB. COMMITTEE K|P SAIKHAMAKAWN  BRANCH, COPIES : 330


2 comments: