Saturday 25 January 2014

Mipui Aw 26.1.2014

MIPUI AW
KARTIN CHHUAK
Vol. XX Issue No. 4 Kristian Thalai  Pawl  Saikhamakawn Branch  Pathianni Dt.26.1.2014



VAWIIN CHÂNG VAWN
            Mi, engmah ni si lovin, mi lian deuhva a inruat chuan a inbum chawp mai a ni si. Mi tinin mahni thiltih fiah theuh zawk rawh se, chu mi hunah chuan mi dang chung ni lovin, mahni chung chauhvah chhuan tur a nei ang.
 ( Galatia 6:3)

KOHHRAN PROGRAMME
Dt. 26.1.2014 (Pathianni)
Chawhma Sunday School Inkhawm

|antu              :Pi Lalchharliani
Zirlai               :3-na Krista leh Kohhran-                                 Kristaa Thlante

Chawhnu inkhawm
Thuhriltu       : Upa C. Lalmuankima
Zân inkhawm
Thuhriltu       : Pu Khawlhmingliana

  K|P PROGRAMME
 Dt. 27. 1. 2014 (Thawh\an zân)
Thupui Zir Inkhawm

Hruaitu                 : Nl. Lalramnghaki
|antu                    : Tv. Lalrinawma
Thupui Hawngtu : Tv. Lalhmangaiha
Thilpêk lakh-        : Nl. Malsawmdawngliani
awmtu turte          : Nl. P.C. Lalrinmawii
Hla hruaitu           : Tv.Lalhmangaihzuala
turte                        Tv. R. Zodinsanga
Keyboardist          : Pu Lalchhandama

KOHHRAN  HMEICHHIA
Dt.28. 1. 2014 (Thawhleh zân)
Sermon Inkhawm

Hruaitu           : Pi Ropari
|antu              : Pi Hlimpuii
Thuhriltu       : Pi Rimawii




SERMON
                             LALPA MIN PUI ANG CHE

            Mihring kan nih a nu pum chhunga kan awm lai a\ang rengin \anpui ngai kan ni a. Duat taka enkawla chaw \ha tak hmanga chawm ngai kan ni vek hlawm. Lei hringfa zingah hian  mahnia dam khaw chhuak thei tu nge awm ang le? Kan lo pian chhuah tirh atang rengin puitu kan mamawha, bual faia silfai ngai nghal kan ni. Mahniin engmah tih theih reng kan nei si lo. Kan ril\am tih rehna turin mahniin engmah kan ei in kan in thei bawk lo.Nu leh pa leh pi leh pute thawh chhuah sa ei a in in kan nung a, engmah reng mahni a  tih nei lovin kan taksa mamawh tur chi hrang hrangte min ngaihtuah sak vek bawk. Engmah reng kan la sawi theih hma a kan \ah pawhin kan \ahna chhan leh kan enge naa enge kan mamawh tiin puih kan ngaihna lai apiangah chau(h) pawh sawi lovin min lo buaipui thin.
            Sikul kai thei rual kan lo ni a, kan kalna tur hmun zawng zawng tih fel sak kan ngai a. Kan kal lam leh haw lamah hruaitu kan mamawh a, kan ding leh veiah kaitu kan mamawh thin a ni. Sikul lama kan mamawh zawng zawng tih sakin kan awm a, retheih pawh pawisa lovin neih ang angin mi kan an loh hlau reng rengin an hmanhlel a. He kan hringnun hi puih a lo va han ngai nasa teh reng em.!! Thil i hriat theih tirh atang khan han ngaihtuah ve mah la, hetiang puihna hi dawng lo ta la tun hun hi i hmang thleng thei ang em le?
            Hringnun hi chhut neuh neuh hian nu pum chhung a\anga kan thih ni thleng hian mahni a khawsa thei kan ni lo tih hi chiang takin a hriat theih a. Mi pangngai kan nih chuan midang tellovin kan nung thei lo va, chutiang bawkin midangte pawhin min mamawh hun an nei ve \heuh bawk. Mi tam tak kan \hatlai huna midang tel lova nung theia in ngai a ka theih tak emaw ti a in lek viau kan awm \hin. Mahse chung mite pawh chu chapo takin leng vel thin mahse   an khawvel hun hman tir leh tawp lamah chuan mi puihna tel lo chuan an awm thei chuang lo. 
          He kan hringnun derdep tak midang tel lova khawsa thei miah lo hian a siamtu leh a mamawh engkim petu leh thawhsaktu hre lo hian a nung fo thin a. Mahse puih ngai lova a in ngaih lai tak hi \anpui a ngaih hun a ni fo \hin si a. Chaka a in ngaih lai tak hi a chak loh lai a ni a, mahnia kal theia a in ngaih lai tak hi kaih a ngaih lai tak a ni bawk \hin. Chumi a nih avang chuan Fak hla siamtu pawhin‘ Isu Lalpa min \anpui rawh,Min puih loh chuan ka nung thei lo.Chhandamna kim i siam zo tawh,Lalpa min pui ang che’ tiin a lo sawi a.Pathian puihna tel lovin i nung thei lo tih in hre reng in Lalpa min pui ang che tiin  i hun lo hmang \hin ang che. 


EDITORIAL  BOARD

              f
Editor :
Tv.R.Zodinsanga                  - 8974743073
Jt.Editor:
Pu Lalduhkima                     -9862648830
News Editors :
Tv.PC.Vanlalhriatpuia         - 9862732381
Tv.F.Laldingliana                 - 9862378567
Tv.Lalfakzuala                     -9862033731
Pu Benjamin Lalduhsaka    -9862907973
Nl. Lal\anpuii                       -8974243380
Nl.Malsawmtluangi              -8731059158
Circulation Manager:
Tv.Laldawngliana                - 8974743091


Editorial.........?

  FIMKHURNA

            Sap thufing chuan “Thlen theih loh ai chuan tlai a \ha zawk” a lo ti a. Tlai a sawi mawina chu a ni hauh lo naa kan tum ram thlen loh thlawt ai chuan tlai deuh mai pawh a \ha zawk a tihna ni ber in a lang.

            Kan hmuh leh hriat angin kan veng kawngpui dung hi a ngilin a mam \ha hle a. |halai thisen lum te tan phei chuan duh ang tawk a chak a lirthei khalh nan a nuam viau ni tur a ni, kawng a \hat a chinah chak tak taka vengchhunga rawn tlan ta chiam chiam hmuh tur an tam khawp mai. Mahni thunun zawh loh khawpa khalh \hin te chungah vanduaina a thleng ta zauh zauh a, a pawi hle mai. Kan inthunun vek theih miau si loh avangin a thlen belh zel ang tih chu hlauhawm tak a ni.

            Engpawh nise vengchung mipuite heng lirthei chak tak tak khalh \hin te lakah hian fimkhur zual ila. Tin, a veng mi leh sa te tal hi chuan kawngpui a kal te tana hlauhawm khawp a lirthei khalh loh hram a \ha hle ang. Veng dang mite mah hnawksak kan tih tawh laia a veng mi leh sa leh zelin at kan so vak vak mai chuan mahni nunna mai bakah midang nunna in a tawrh phah hlau dah ang e.
           
 
ARTICLE

HRINGNUN
                                                                                                           
            Khawvel eng hmu ve tur leh mi ang ni ve turin mihring te hi kan lo piang chhuak in eng harsana nge kan la hmachhawn dawn a tih te hlawhtlinna kawng khirhkhan zia te hre miah lovin nu leh pa te thlazar hnuaiah kan lo sei lian hlawm a.Kan duhdan ang angin kan awmin nuam kan tih zawng apiang tiin duh kan thlang zut zut \hin a nih kha. Ka hringnun paltlang tawh te chhuikir a ka ngaihtuah let vang vang chang te hian ka naupan lai hun kha ka ngaiin nuam ka tih hun lai ber niin ka hria \hin.Nu leh pa te engkim nei leh thiltithei berah ngaiin kan duh leh kan it zawng ang apiang te an hnehah kan han thlen a, mate kan la lei dawn nia tiin min lo chhang a, kan lawm em em \hin a nih kha. Khang hun lai te kha tun hnu a kan chhui kir chang te hian a lo ho mange aw kan ti rilru ngawt a, mahse a hunlai kha chuan a ho thlawt mai si lova. Kan lo leikang deuh a, \henrual te nen kan han inkawm in nileng lengin mahni in chhuahsanin tu te inhnuaiah emaw kan han indo lem a, engdang rilru ah a lut lo, a zawng zawngin nuam kan ti a hmalamah engkawng nge kan zawh chhoh anga, mipangngai ni turin eng ang taka thawhrim nge ngai tih ngaihtuah kha a lo ngai reng reng lo a ni hian ka hria.
            Hun leh kum te a vei a, thlasik, fur leh \hal in hringnun a han nuai ta tak tak a, ngaihtuahna leh rilru put hmang a danglam zo in, naupan laia chhungten peih leh peih lova zirna run kai tura \ap pur chunga min lo nawr luih thin te kha a that zia rilruin a hrethiam chho tan ta. Hringnun hi enge anih a, khawvelah hian malsawmna leh hlawhtlinna hi tu te ta nge tih kan hrethiam chho tan a. Nun hahthlak zia te, harsanna leh zinkawng chhuk chho kan zawh ani tih han hriat tak tak chuan chhia leh tha hriatna pawh la hmangthiam lo naupangte nun awh ngawih ngawih chang a tam ta mai. Khawvelah engmah nei lovin saruak maiin kan lo piang chhuak a, tam tak duhin nun hmang a ngai leh si, bianga thlantui far zawih zawih a thawh ngailo zia reng a lo ni lo. Nikhatah darkar sawmhnih pali a awm a, taksa hah chawlh nana kan muthilh lai tih loh chu nawmsak na leh mite phak ve turin tute pawh kan phi buai ta char char mai \hin a nih hi, awmlo ani lo ve, khawvel hi chu a ruh no no chhuakah tih na ram a ni miau a lawm.
            Chutia hringnun kalphung ngaihtuaha bengsik a ka \hut lai chuan khawvelah neih nei lovin saruak maiin kan lo piang chhuak a, engemaw kan chhuahpui leh dawn le? tiin ka rilru chuan min rawn zawt ta thut mai a. Khawvel thil thahnemngai tak leh thlansa phulkaia kan thawhchhuah te hi, hringnun zinkawng kan zawh tawp ni ah chuan kan tan chuan engmah lo maiah an chang dawn a ni tih chu chalkawh pen ang fawk a chiangin ka hre ta, ka thil hriatchhuah ah chuan ka chiang a, tuma han hnial rual ka ni ta lo. Kan zinkawng kan zawh chhung hian min siamtu Pathian tana \hahnemngai taka thawh mai hi lo \ha berin chu chu mihringte tih tur a lo ni reng a ni tih ka hrechhuak ta a.

REPUBLIC DAY Vawi-65 na PUAL
            - Ram mipui ten an \hat tlanna tura thil \ha an tih duh miau loh chuan DEMOCRACY hian awmzia pakhat mah a nei lo.
                                                                        - Chandra Bushan

BENG TI VAR

                        Mipa pian nalh \ha
            Pian \ha nelh nawlh i nih leh nih loh i hriat duh chuan hengte hi en la i hre thei ang. Taksa muk \hat dan (Body Mass Index-BMI), kawng leh san zawng inthlauh dan (Waist to height Ratio), taksaa thau awm zat (Percent Body Fat), thau tel lo taksa muk dan (Lean Body Mass/fat-free mass), ni tina calorie lak luh zat (calories taken per day).

            BMI - Body Mass Index
            BMI hi hetiang hian chhut chhuah a ni. BMI (kg/m) = (Rih zawng kg zat)/san zawng meters zat. Mahni rih zawng kha mahni sang zawnga sem tur a ni. Chutianga chhut hnuah chuan hetiang hi teh nan an hmang \hin:
            18.5 aia tlem     - Zang lutuk/ underweight
            18.5-24.9 inkar  - Pangngai tak/ normal
            25-29.9 inkar     - Rit mah mah/ overweight
            30 & a aia tam  - Thau lutuk/ Obese
Mipa hrisel \ha, pian nalh, fit bawk si chuan BMI 21-22 inkar a nei tur a ni.
            Waist to Height Ratio
            Mipa pian \ha leh nalh chu a kawng a fek \ha tur a ni. I kawng len zawng kha han teh la, a chhuak chu i san zawng khan han sem leh teh le. Engzat nge chhuak? Mipa pian \ha pangngai chuan chutiang chu 0.35-0.45 an nei tur a ni. A chhuak chu a san viau chuan i kawng a lian lutuk tihna a ni ang a, pian nalh leh \haa sawi a ni lo ang. Hman chhuah aia ei nasa hote hi an kawngah thau a tla hnuk duh hle a, chutiang mite pian chu APPLE pian an ti.
            Percent Body Fat
            Hetiang hian mipa taksaa thau awm tur zat chu chhut theih a ni.
            %Fat=495/[1.0324-0.19077{log(kawng-nghawng)}+0.15456{log(san zawng}]-450
            Hei chu tlemin chhiarkawp thiam a ngai ta deuh. Scientific calculator, log chawh theihna nen chuan a harsa lem lo ang. Slash (/) tih hi semna tihna zel tih hriat tur. Taksaa thau awm tur zat leh thau tel loa taksa awm dan tur zat chu doctorte rawn chi a ni ber a, nangmahin i result i inchawh chhuah hnuah a \hat leh \hat loh chu rawn ang che.
            Lean Body Mass/Fat free mass
            Hetiang hian chut chhuah a ni:
Lean Body Mass = Rih zawng x           (100-%Thau awm zat)
            Thau tel lo taksa muk dan tawk chu doctor ten an hrilh thei ang che.
            Calorie Intake/Calorie per day
            I taksa muk \hat dan - BMI kha 25 aia a san chuan calorie a lak luh tlem a ngai tihna a ni. Chumi awmzia chu i ei tlem hret a ngai tihna a nih chu.

            Heng kan han sawite hi pian nalh nana pawimawhte an ni a; chutih laiin pian nalh tih ringawt hi a ni lo a, taksa hrisel leh nung \ha, fit \ha tak kan mamawh tih hriat reng tur a ni. (source : meithallawn)



BIBLE  QUIZ  No.4
SAM  NUMBER 141-145
A kâr âwl dah khat rawh :
Q1. Mi fel chuan mi vaw rawh se, khawngaihna a ni ang; Mi _____________________ rawh se, lua hriak thih ang a ni a;
Ka luin duh lo suh se:

Q2. Ka awin LALPA chu ka au va;
Ka awin LALPA hnênah _________________ka dil thin.

Q3. ________________ nite chu ka hre reng thin a;
I thiltih zawng zawngte chu ka ngaihtuah thin a:
I kut hnathawhte chu ka chhut thin.

Q4. Aw Pathian, nangmah chawimawiin hla thar ka sa ang a: ____________________ hrui samw nei mi nên enangmah fakin ka zai ang.


A bung leh châng dah rawh :
Q1.LALPA chu mi khawngaih thei, lainatnaa khat;
Thinnel, ngilneihna nasa tak nei a ni.

Bung: ...............          Chang: ....................

Q2.Mi’n lei a leh a, a tihsawm ang hian,
Ka ruhte hi thlan kovah tihdarhin a awm a.


Bung: ................         Chang: ....................

Q3An ka chuan dawt a sawi a,
Chhechham chung pawhin dawt an sawi.


.Bung: ................         Chang: ....................

Q4. Aw LALPA, ka au chia;
“Nang chu ka inhumhimna,
Mi nung rama ka chanvo i ni,” ka ti a.

Bung ....................        Chang .................

Q5. I chhiahhlawh chungah hian rorêl suh ang che;
I mithmuhah chuan mi nung rêng rêng thiam chang an awm dawn si lo.

Bung ....................        Chang .................

Hming : ......................................................

Section : .....................................................


BIBLE QUIZ  NO. 3 RESULT
Chhanna lut zawng zawng : 3
Chhang dik vek                       : 3
Lawmman dawngtu     : Zonunpuii ( V.sec)
            Bible Quiz chh^nna leh lâwmman hi Circulation Manager Tv.C.Laldawngliana hnenah thehluh a, lam \hin tur a ni.

PAVALAI  PROGRAMME
Dt. 31.1.2014(Ninga zan)

A hmun     : Pu Siamliana In
Hruaitu      : Pu T. K. Manga
|antu         : Pu Vanlalpeka
Thuhriltu   : Pu Lalthanhranga Ralte
                                                |awng\ai rual a hun hman tur a ni.

ZDU HRIATTIRNA
         ZDU Saikhamakawn unit bik atan membership fee leh Annual fee ` 100 pein unit member a nih theih reng a. Tin, fee hi member ni lai tan pawh pek vek tur a ni. ZDU Headquaters zawm duh tan pawh ` 400 leh passport size copy 2 nen member a nih theih a, unit OB te hnenah fee hi pek theih reng a ni e.

                                                                               Sd/-
(ZIRSANGLIANA)
Secretary
ZDU, Saikhamakawn Unit

K|P HRIATTIRNA
         General Conference 2014 Ni. 27th February a\anga 2nd March Khawzawla neih tur a K|P member kal tum zawng zawng te a hma lamin Tv. P.C. Vanlalhriatpuia hnenah in hriattir tur a ni. Bus hman dan tur tih fel hma a ngaih avangin a rang lama in hriattir theih nise a lawmawm hle ang. Kal man senso hi Branch in a tum dawn a ni.
Sd/-
(LALDUHKIMA)
Secretary
Saikhamakawn Branch K|P

Conference Hmang Mek
            Hlimen Pastor Bial K|P te chuan Hlimen Vengthar-ah Conference Vawi-48 na an hmang mek.
                                   Vawiin KHAWCHIN
            A lum lai berin : 230C
            A vawh lai berin : 170C
     Ruah sur lo tur a sawi a ni.
(source :weatherforecast.com & accuweather.com)

                LAWMTHU SAWINA

          Dt. 23.1.2014 zana Zodinpuii
film kan chhuah min hlutsak tu leh ticket min leisak tu vengchhung mipui zawng zawng te, hmanrua kan mamawh ang chi hrang hrang min hmanhawh tir tu mimal leh pawl, Branch YMA Saikhamakawn te bakah min sponsor tu zawng zawng te chungah lawmthu kan sawi tak meuh meuh a ni. Tin, he film chhuahnaa tha leh zung, hun hlu tak sengtu Section member tlawngngai tak takte chungah keini Taitesena Section chuan lawmthu kan sawi tak meuh a ni e.
Sd/-
(ZONUNSIAMA RALTE)
Secretary
Taitesena Section YMA

B. MISS ZIR DUH TAN
            Missionary Training College (MTC)-ah Bachelor of Missiology (B.Miss) zir duh tan dil theih a ni leh ta. Dilna form leh prospectus te hi ` 50 pein office hun chhungin MTC Office Mission Vengthlang a\angin lak chhuah theih a ni e.

Dil thei chin    : Cl-XII pas chin/ Cl-X pass kum 2 tal zirna leh rawngbawlna lama experience nei
Dil theih ni hnuhnung : January 31, 2014
Written test : March 4, 2014
Interview      : March 6, 2014

Sd/-
Principal
Missionary Training College
Mission Vengthlang
Ph.No.2310157/2301337/09612564113
Kher lo......
            - Mihlim inti nazawng an hlim kher lo.
            - Nula fel nazawng mo atan an awhawm vek kher lo.
            -Hmel\ha nazawng an luck kher lo.


TUALCHHUNG

,Pu J. Lalawmpuia h/o Lalrinngheti (T.sec) te nupa chuan a pakhatna atan State Referral Hospital Falkawn-ah fapa duhawm tak an nei.

,V. Malsawmkima s/o V. Lalhmingmawia (Ch.Sec) chu damlohna avangin Civil Hospital-ah enkawl a nih hnuin a lo chhuak.

EPL Fixture
      28.1.2014 (Tuesday)
Man. Utd vs Cardiff (1:15 pm)
Norwich vs Newcastle (1:15 pm)
Southampton vs Arsenal (1:15 pm)
Swansea vs Fulham (1:15)
Crystal Palace vs Hull City(1:30pm)
Liverpool vs Everton (1:30)
29.1.2014 (Wednesday)
Aston Villa vs WestBrom(1:15pm)
Chelsea vs West Ham (1:15 pm)
Sunderland vs Stoke (1:15pm)
Tottenham vs Man. City (1:15pm)

EPL TABLE
  Club              P          GD      Pts
1. Arsenal       22        24        51
2. Man. City    22        38        50
3. Chelsea        22        23        49
4. Liverpool     22        25        43
5. Tottenham   22        3          43
6. Everton        22        15        42
7. Man. Utd    22        9          37


Ngenna leh Hriattirna
            Kan chanchinbu Mipui Aw hi Zirtawp zana chhut \hin a nih avangin thu chhuah tur nei chuan a hma lama pek luh \hin ni thei se a lawmawm ngawt ang. Tin, sumdawnna leh mimal inpho lanna thil ni lo, kohhran leh pawl thil ah chuan thu chhuah man hi chawi a ngai lo a ni tih kan in hriattir nawn leh a, mimal leh pawl hminga thuchuah tur ten mahni hming leh nihna chiang taka tarlang \hin turin kan in ngenin kan in hriattir a ni.                                                                               - Editor

https://www.facebook.com/groups/SKKthalaipawl/
Saikhamakawn K|P e-mail : ktpskk@gmail.com   &   ktp_skk@yahoo.com



PUBLISHED BY LITERATURE SUB. COMMITTEE K|P SAIKHAMAKAWN  BRANCH, COPIES : 330