Monday 15 October 2012

Mipui Aw 14.10.2012


MIPUI AW
Vol. XVIII Issue No. 42 Kristian Thalai  Pawl  Saikhamakawn Branch  Pathianni Dt.14.10.2012


VAWIIN CHANG VAWN
Heng hi hria ila: kan mihring hlui chu a hnenah khenbehin a awm ve ta, sual pu taksa chu tihborala a awm theih nan, tun achinah sual bawiha kan awm lohna turin. Tupawh thi tawh chu sual lakah a chhuak tawh si a.


KOHHRAN PROGRAMME
14.10. 2012 (Pathianni)
Chawhma S.S inkhawm
Tantu          : Pi Lalngaii
Chawhnu
Thusawitu  : Pu Lalrintluanga
Zan Inkhawm
Thusawitu  : Pu Khawlhmingliana

KTP PROGRAMME
 Dt. 15.10. 12 (Thawhtan zan)

Hruaitu : Pu R.Lalmuanpuia
Tantu     : Tv.Lalruatsanga
Thusawitu : Upa Lalzuiliana
Thilpek       :Nl Lalnunpuii Hrahsel
lakhawmtu   Nl C.Zoduhawmi     
October thla zai hruaitu turte
Hla hruaitu   : Pu Lalduhkima
turte                 Tv F.Laldingliana
Musician       : Pu Lalremruata
                          Tv. Zomuanpuia

VAWIIN  TLAI   FELLOWSHIP

A hmun    : S.S Hall
Hruaitu      : Tv F.Laldingliana
Tantu       : Nl Pinky Lalparmawii

KOHHRAN  HMEICHHIA PROGRAMME (Ni 16.10.2012)

Hruaitu : Pi Lalparliani
Tantu     : Pi Lalngaii
Thusawitu : Pi Hualthangpuii       




           

SERMON
KRAWS KAWNG
          Krista pawh khan a tuarsak che u avangin hetiang ti turin koh in ni asin; a hniaka in zuina turin entawn tur a hnutchhiah che u kha.             I Petera 2:21
            Lal Isua Krista chu nang leh kei hian chhandamna kan chan theih nan, kraws a thihna hmun thlengin kawng hrehawm leh bumboh tak chu zawhin a tuar a. Chandamna hna a hlen chhuah theihna atan amah pawhin a hreh ngawih ngawih  leh a chak loh tak tak thilte, lungngaihna leh hrehawm tinreng tuarin kraws kawng chu zawh zovin min chhandamna hna a thawkchhuak a. Lei leh van Lalber, nang leh kei chhandamna kan chan theihna atana a hna hlen chhuah hautak tak mai hi Hmangaihna avang liau liau a ni. Engtia awm thei nge mihringah, A hmangaih a va mak em ve tih a nih kha.
            He hmangaihtu Lal Isua Kristan Chandamna kawng a rawn zawh Kraws kawng chiah mai a hi a ni, a chhandamna chang tawh tute hian kan zawh ve tura min buahsaih sak chu ni. Lal Isua chhandamna changtute hian kan kawng zawh mek hi Lal Isua Kristan kraws kawng a zawh ngei kha kan kawng zawh tur a ni tih hi kan hriat chian hle a ngai a ni. Fakna hla siamtu chuan “Pumpelh kawng dang zawh ka tum paw’n, Kraws chhun engah ka kal ngam lo” a tih anih kha. He kraws kawng lo hi chu nang leh kei atan hian chhandamna kawng dang zawh tur hi buatsaih sak kan ni lo. Pumpelh kawng dang a awm lo.
             Lal Isua Bethlehem bawng in atanga tanin Kalvari tlang Krawsah thih in kan tan Kraws kawng a zawh chu a hlen chhuak famkim ta anih kha. Bethlehem bawng Inah tlawm takin bul a rawn tan a. A bul tanna atanga tlawmnaa tanin thih thak thlengin kraws kawng a zawh zo anih kha. Chu kawng ngei mai chu a ni Amah ringtute zawh tur a min hnutchhiah chu. Ka ringna nun kawngah hian Lal Isua inngaih tlawmna kawng kha ka zawh dik em tih hi kan in enfiah fo a tul awm e. Kan mihring rilru chapona tlanga din chak thin hi tlawm taka kraws kawngah hi zawh mai tur kan ni.
            Midang tana malsawmna nih kha Lal Isua he khawvela a lenlaia a hnapui ber a ni. Damlote tidamin, mithite hial pawh a kaitho a ni kha. A hnenah harsatna leh manganna tuarte rawn tlulutin an mamawh ang zelin a lo tanpui thin. He midangte tana malsawmna nihna kawng hi a ni, kan kalna tur atana min buatsaihsak kraws kawng chu.
            Diknaah nghet takin a ding a, thil diklo a huain do ngam thin. Midangte ngaihdan tur lam a dawn lova, A Pa Pathian duhzawng tih kha a chaw a ni. Kraws kawng a zawhah khan a hreh ngawih ngawih thil pawh lo thleng sela, A Pa thuah a dah thin a nih kha. A hniaka in zuina turin entawn tur a hnutchhiah che u kha, tih a ni si a. Lal Isuan kan kalna atana min buatsaih sak kraws kawng chu amah ngeiin zawh hmasa in, entawn tur min hnutchhiah a. A hniak hnung hi kan zui mai tur a ni.   
                       

EDITORIAL  BOARD

              (
Editor :
Tv.PC.Vanlalhriatpuia         - 9862732381
Jt.Editor:
Pu R. Lalmuanpuia               - 9612159842
News Editors :
Tv.RLalzamlova                   - 9612413196
Tv.R.Zodinsanga                  - 8974743073
Tv.F.Laldingliana                 - 9862378567
Tv.Lalhmangaihzuala          - 9862846345
Circulation Manager:
Pu.C.Lalnunsanga                - 9612413287

Editorial.........?
                        Ringtu te kan nitin hun hmanah hian midangten engtiang chiah in nge min hmuh thin tih hi kan ngaihtuah ngai em? Pathian nena in pawh tha tak nun nei in min hmu em tih te, mahni tana hmasial tak nun nei ang te in min hmu thin em. Piangthar lo leh ringtu la ni ve lo te ang maia kan nun hi miten min hmu ang tih a hlauhawm hle mai. Nitina Thlarauthianghlim nena hun kan hman loh chuan kan nunah midangten Isua hmel an hmu hauh lovang.
            Engtin nge kan nunah Isua hmel kan nunah a lan theih ang. A hmasa berah chuan kan nunah Isua a lal ber a ngai a ni. Tichuan chu chuan kan nun kawng engkimah min kaihruai ngei ang. Ringtu te chu kan nunah mahni aiin midang an hmasa zawk tur a ni. Chu chu Lal Isua nun a ni a, chumi tak chu kan zui tura a hniak min hnutchhiah chu a ni. Van ropuina kalsana khawvel hreawma lo kal hian Ama nawmna leh Amah hi a indah hmasalo tih a hriat theih. Chutiang Pathian kan neih avangin a hnungzui turin kan inbuatsaih that a ngai hle mai. Mahni mihring theihna mai chuan tawpchin a nei thin a, amaherawhchu Thlarauthianghlim zarah chuan engkim a tih theih thung. Kan nunah Thlarauthianghlim a zalen theih nan Pathian pawlna kan neih tam a tul hle a ni.

ARTICLE
INDIAN UNIONA KAN LUH DAN
-Dinga Fanai
            He thila thudik inphum hi kan bengkhawn loh vang ni hauh lo, kan ngaihven loh lam tak a nih vâng zawka hriat loh theih deuh mai a ni a. Mizote hi politic dawtthu hmangin kan inawmtlei rei tawh bawk a, thudik hriat hi a hun tawh tlat. Chuvangin a special ve riau.
"Indiain min hneh lak em?"
            'Ram leh hnam hmangaih' kan tih hian kawhtir bik kan nei thin em? A nawlpui hi chuan Indian union atanga inlâkchhuah lam hi kan tinzawn fova. Hei hi kan nihna dik tak kan inhriatchian loh vang liau liau a ni ãwm e.
            Kan hmel reng reng hi India hmel a ni lo hrim hrim tihte, milem sakhaw biate awpbeh reng tur kan ni lo tihte hi mi pangngai tak taka kan ngaihte hial pawhin an phuhchhuak fo mai a. Mahni nihna dik tak in hrechiang lovin politic kan khel thin. Thudik aiin 'ni hlauh mai se' tia kan duhthusam hmangin ngaihdan kan zam a. Chu chu, keimahni vêkin a dik tak tak emaw kan ti leh thin a. Politic-ah hian magic formula a awm emaw tiin chumi hmanga khelh chu kan tum a. Mahse, thudik lo chuan a daih rei tak tak si lo va. Chuvang chuan kan inkhel fu hleithei thin lo a ni.
Mak ka tih em em thin chu, heti tak maia mizoten dawtthu kan duha kan ngaina lutuk mai hi a ni. Mifing leh daizau, lehkhathiam sâng leh chinchâng hre âwm pui puite thleng hian kan ngaihdanin thu kan sawi a. Chu chu, a tak tak emaw tiin a tang huai huaiahte kan la tang vei thul..!?. Hetianga thu belhchian dawllo, ngaihdan vawrhchhuah satliah mai mai hi chuan thangtharte hi chu min bum ve lul suh se..
            India uniona kan luh dan chungchangahte pawh hian ngaihdan leh sawidan tam tak awm mahse, thudik chu thudik a ni miau mai si a. Kan ngaihdan chu engpawh nise, thudik kan hriat hi a hun tawh avangin i'n sawi dawn teh ang.
            Kum 1890 ah mizo lalte hrema awp hlen (annexed) tawh turin British India sawrkar a lo thawk chho va. Chu chu, vailian vawithumna tia kan sawi, nitin sikulah pawh kan zir thin kha a ni a. Mizo lal la hmin chiah lo ho an tukzal hnuah chhim leh hmarah thenin min awp a. Nimahsela, 29thJanuary,1892 ah Fort William (calcutta) a chin-lushai Conference resolution chuan Lushai hills pumpui chu Assam chief commissioner hnuaia awm turin a rêl a. Chu chu, ni 6thSeptember, 1895 a Shimla khawpuia Governor General in Council-in thupuan (Proclamation) a siam atangin thupek (order) chhuah a ni thung a ni.
            He order hian British-in India zalenna pea a chhuahsan 1947 thleng kha huamin Lushai hills pumpui chu superintendent pakhatin min awp a ni.
            British sorkarin 15thAugust, 1947 a independence pea India a chhuahsan khân, a tira British Indiaa rinluh kan nih ang angin min kalsan tawp mai a. Hetah hian ngaihdan mak deuh mai, Protectorate area emaw, Crown Colony emaw min zawrh a, duh thlang thei dinhmuna ding anga inngaihna a awm a. Hei hi a dik lovin dawt chiang bâng mai a ni a.Thenkhat Burma emaw Pakistan emaw zawm duh, thenkhat mahnia ro inrêl (independent) a din duh anga sawinate pawh a awm nawk a. Mimal chuan duhthu chu an lo sâm thei nameuh mai a. An duhthusâm chu khap sak ngawt theih lah a ni hek lo.
            Amaherawhchu, kan ngaihsân hlum dawn sapho, British sawrkar khãn a tira British Indiaa rinluh kan nih ang ang khân Indian unionah min
hnutchhiah tawp a. Document hlui ber ber haichhuah atang pawhin, mipui duhthlanna, plebiscite kha British khan min siam sak lo hrim hrim a. Chutiang tur zawnga thu kal pawh a awm bawk hek lo.
            Chuvangchuan, independent pek dawn tep, ni 14thAugust, 1947 ah khan, superintendent L.L.Peters-a leh chutihlaia mizo hruaitu langsar deuh deuh mi 50 rual chu an thukhawm nghal chûk chûk a. Chung kalkhawmho chuan 'British sawrkar hian Indian Independence bill-ah hian Lushai dinhmun a sawichiang si lova. Assam Governorin chiangkuang deuhin min rawn hrilh se. Heng kan dilnate hi phal anih leh nih lohte rawn tichiang turin Lushai hills superintendent hian Adviser to Governor of Assam hnênah heng point te hi rawn tichiang rawh se’ an ti a.
1. Lushaite hi Indian uniona kan lut dawn anih chuan...
(i) Tuna an customary law leh ram neitu nihna (land tenure) hi humhalh ni se,
(ii) Chin Hills Regulation 1896 leh Bangal Eastern Frontier Regulation 1873 te pawh a tul chen chen la humhalh ni se.
(iii) Lushai te hian an duh chuan, kum sawm vêl tal a ral hnuah emaw, an duh hunah Indian union atanga an inlâkhran phal ni rawh se' tiin Memorandum an theh lut a. Chu lehkha chu L.L.Peters-an a sign a, Pu Sainghinga, chutih laia Assistant to Superintendent in a forward a ni.
            Heta an thil pathum dil (demand) zingah hian a hmasa pahnih khi min tihhlawhtlin sakin Independent India sawrkar hnuaiah humhalh zui a ni a. A pathumna erawh hi chu India ram khawi hmunah mah pek an ni ta lo va. Min pe emaw, pe lo emaw emaw, dilna (memorandum) anih miau avangin kan chanvo dik tak (rightful claim) anga kan hauh leh phut thiang a ni tlat lo a ni. Chuvangin, Indian unionah hian kan tui thlawt lo anih pawhin kan dem túr dik tak chu, British sawrkar a nih hmêl khawp mai.



HRISELNA HUANG

ANKHAPUI
Damdawia hman theihte: A hnah leh a zung.
Damdawia hmannate: Kala lungte awm, zunin: a hnah leh thuro/parva sa chum pawlh ei a tha.
Âwmvêl: A hnah densawm tui sawr hnawih tur.
Ruh tliak, ruh chuktuah diklo: A hnah leh chini densawm pawlha ruh tliakah emaw ruk chuktuah dik lovah emaw bel tur.
Tha chakna: A hnah leh varak tui kan pawlh ei thin tur.
Khawihli: A hnah, meia hem hlum hnuin khawihli deh nan hman a tha.
Pân chhia,  pân huaisual: A hnah rawtsawm tui sawr a tha.
Ui a seh:  A zung 25 gms, tui 400 ml-in chhuma a chhumna tui 50 ml anih hunah thlit chhuah tur; 25ml zêlin nitin zing leh tlaiah, kar khat chhung in tur. “Emaw”
A zung rawtsawm diaka ui sehna hmuamhmaah bel a tha.
Pumna: A hnah chhumna tui in a tha.


BIBLE QIUZ NO. 42
iI SAMUELA BUNG 11-17

A Kâr âwl dah khat rawh :

Q1.Keia remruat ve dan chu,                                 mite zawng zawng chu Dan atangin Beer-seba thleng rawkin tuifinriata tiau zat zetin i hnênah ko khâwm vek ila, tin, indonaah chuan nangmah meuh kal ve la.
Q2.Tin, Absaloma chuan                             hnênah a chhia a tha, a engmah a sawi duh lo va;     Absaloma chuan a farnu Tamari a tihluih avângin                          chu a haw hle a ni.
Q3.Chutichuan                              leh                                chuan Pathian bâwm chu Jerusalemah an kalpui leh a; tin, chutah chuan an awm ta a.
Q4.Tin, khuaa mite chu an chhuak a,                       chu an bei a, mi thenkhat, Davida mite zinga mi ngei chu an thi a; tin, Hit mi Uria pawh a thi a.

A bung leh Châng dah rawh :

Q1.Tin, tu rawng nge ka bawl ang? A fapa hmaah rawng ka bawl tûr ani lâwm ni? I pa hmaa rawng ka bawl ang khani i hmaah ka bawl ang,” a ti a.
Bung: ...............          Chang: ....................
Q2. chutichuanmi la awm zawng zawngte chu khâwm la, khawpi chu beih tumin ep la, la rawh:  keimahinkhawpui chu ka lak zawngin ka hming a pu mai dah ang e,” a ti a.
Bung: ................         Chang: ....................
Q3. Tin, Husaia chuan Absaloma hnênah, “Tun tuma Ahitophela remruat hi a tha lo a ni,” a ti a.
Bung: ................         Chang: ...................
Q4. Tin, lal chu a chhuak a, achhûngte zawng zawngin an zui a. Tin, lal chuan in nghak tûrin hmeichhe sawm, hmeihote chu a dah a.
Bung: ................         Chang: ...................

Hming : ......................................................
Section : .....................................................

BIBLE QUIZ  NO. 40 RESULT

Chhanna lut zawng zawng : 4
Chhang dik vek : 3
Lawmman dawngtu   : Mimi Lalhmachhuani (V.sec.)
            Bible Quiz  leh lawmman hi Cir. Manager Pu.C Lalnunsanga hnenah thehluh a, lam thin tur a ni.

PAVALAI  PROGRAMME

A hmun       : Vestry
A hun           :11.10.12 (Ningazan)
Hruaitu        :Pu T.K Manga
Tantu           :Pu Vanlalfela
Sermon: Pu VL Zidinga Sailo

KTP  HRIATTIRNA

            KTP inkhawma tirhkoh chawmna bawm dawh thin hi inkhawm thawhlawm pangngai a ni lo a, tirhkoh chawmna bawm a mi hi chu Missionary chawmnan a hman a ni a, thawhlawm pangngai nen a ngaihpawlh loh tur a ni e.

PRESBYTERY  AH  ZAI

            Aizawl chhim Presbytery vawi 34 na Kulikawn kohhran a neih mekah nizan inkhawma kan kohhran zaipawl chu an zai a, Pathian fakna hla “Ka thinlung sualin” tih hla chu mawi takin an rem a, Pathian hruaina leh awmpuina a tha taka an zai thei hi a lawmawm hle.

MOTOR FITNESS, ROAD TAX, LICENSE LEH REGISTRATION THLENGIN MOBILE PHONE HMANGA HRIAT THEIH A NI TA..
            Transport Department chuan Director office-ah lirthei neitute’n SMS hmanga Road Tax leh Fitness thihhun zawh theihna a hawng thar a, Mobile phone hmangin Road Tax pek hun tur pawh a hriat theih tawh dawn a ni.
            He ruahmanna hmang tangkai tur chuan mahni mobile number la thehlut lo zawng zawngte chuan DTO Office tin-ah thehluh tur a ni.
            SMS hmanga fitness chungchang hre duh chuan hetiang hian Mobile Phone number 9212357123-ah thawn tur a ni: VAHAN MZ FIT MZO1D1234
            Road Tax chungchang hre duh chuan: VAHAN MZ TAX MZOID1234




NIHLIAP  BO
            Nihliap tibo chuan a awm dan diktak sawiin a rang lamin Pu Zonunmawia (V.sec) te inah lam tur a ni e.
ELECTRIC  BILL
            Upa R. Lianzinga group te chuan electric bill vengchhungah an rawn khawn leh dawn a, vengchhung mipui pek tir thin tute zawng zawng  chungah lawmthu kan sawi rualin min pek tir leh ngei turin kan ngen nghal bawk che u a ni.
            Tin, a reciept pawh a duh tan a pek chhuah theih reng a, a duh chuan hruaitute hnenah emaw a khawntute hnenah emaw lo in hriattir mai ni se a lawmawm ngawt ang.
Sd/- Secretary
R.ZODINSANGA
HRIATTIRNA
            Synod Presbyterian Bible Schoolah Bible zir duh tan dilna hun hawn mek a ni a. A dil duh chuan Bible School Sikulpuikawnah dilna form hi lakchhuah a kohhran lehkha thil tela dil tur a ni. Hrechiang duh chuan Kohhran secretary hnenah zawhfiah theih a ni e.
YMA  GENERAL  CONFERENCE
            YMA General Conference vawi-67 chu Kawrtethawveng ah ni 23 - 25 hian neih a ni dawn a, member te a tam thei ang ber kal turin kan in ngen in kan in hriattir a, kal man hi Branch in a tum ang. Kal tum te chu dt 17.10.12 ai a tlai lo vah heng mi te hnenah hian in report theih e. Vanapa Section ah Pu C. Lalzarliana, Chawngbawla Section ah Pu Lalpianthanga, Taitesena Section ah Pu M.S Dawqngliana.
            Tin, Ramhlun Sport Complex leh Ramhlun veng thar  leitla hniam te tanpuina tur veng chhung in tina vehbur kan khawn kan hmuh zawng zawng kha Rs10475 a ni a, veng chhung mipui te hnenah lawmthu kan sawi tak meuh a ni.


Tualchhung
,Pi Lalhmingliani w/o Lalbiakmawia.(V.Sec) chu damlohna a vangin Alpha hospital ah enkawl mek a ni.

,Zothansangi d/o Pu B. Lalrinzaua (Ch.sec) chu damlohna vanga Zemabawka damdawiina enkawl a nih hnuin a lo chhuak.

,Pi Zothani w/o Uddin-a (V.sec) chu damlohna avangin damdawiinah enkawl mek a ni.

,Pu T. Lalrinthanga h/o Pi Zuii (T.sec) te chhungkua chuan khawilo vahvel nan Bike (Super Splendor) thar an lei

HRIAT ZAU NAN
          Bar Code chhiar dan. Bar Code a tir Digit thum emaw hnih emaw hi i en ang a, a lem ami ang hian:
890 : made in India
690,691,692 : made in China
00-09 : USA and Canada
30-37 : France
40-44 : Germany
471 : Taiwan
49 : Japan
50 : Uk
Entirnan, hei hi 690 a ni a, China siam tihna a ni.





ELECTRIC COMPLAIN NA
            Kan veng chunga electric kan neih mumal loh emaw line a chian loh a kan complain na tur telephon no te. 03892322622, 038923276631

VAWIIN KHAWCHIN
A lum lai berin      : 270 C
A vawh lai berin    : 210 C
            Ruah sur lo turin kan source lakna chuan a sawi.



PUBLISHED BY LITERATURE SUB. COMMITTEE KTP SAIKHAMAKAWN  BRANCH, COPIES : 300

No comments:

Post a Comment